اصرار جبران باسیل وزیر خارجه لبنان در نشست اخیر وزرای خارجه عرب در قاهره، بر رد کردن بندی درباره نپذیرفتن اسکان آوارگان فلسطینی در مکان‌هایی که اکنون زندگی می‌کنند، سوالات جدیدی را درباره پشت پرده این اصرار مطرح کرد.
این روزنامه لبنانی افزود: اطلاعات رسیده نشان میدهد که آمریکا پیشنهادی به ایران و متحدان منطقه‌ای آن داده است که یک بند آن درباره اسکان آوارگان فلسطنیی است. و با این که امتیازات خوبی برای ایران داشته است، ایران آن را رد کرده است.
السفیر نوشت که در پشت پرده ماجرا پیشنهادی است که آمریکا در پی حوادث یازده سپتامبر 2001 به ایران داد. زمانیکه در میان تصمیم‌گیرندگان آمریکایی این جو حاکم شد که عربستان متهم به پوشش فعالیت القاعده و شاخه‌های آن است و باید به آن حمله شود و نظام آن تغییر داده شود و نظام سلطنتی به نظام سلطنتی مشروطه تبدیل شود و در این حالت اماکن مقدس دارای حالت خاص و نوعی استقلال باشد
بر اساس این گزارش، آمریکا از طریق میانجی‌های مورد اعتماد خود به ایران و متحدانش در منطقه پیشنهاد بهبود روابط را داده است. پاسخ محور مقاومت بدین گونه بود «اسرائیل و کشور مستقل فلسطینی وعده داده شده به پایتختی قدس شریف چه میشود؟».
این گزارش حاکی است که آمریکایی‌ها، سخن گفتن درباره اسرائیل و تشکیل کشور فلسطینی را نپذیرفتند و از طریق میانجی این پیام را دادند که «این موضوع در حال حاضر مطرح نیست، زیرا اولویت ما مبارزه با تروریسم و اسلام تکفیری مورد حمایت عربستان سعودی است».
اما پاسخ ایران در آن زمان بسیار جالب توجه است.
السفیر افزود که ایران و متحدانش نیز در پاسخ گفتند «ما نمی‌توانیم وارد روند بهبود روابطی بشویم که به ضرر هر کدام از کشورهای منطقه تمام بشود، مگر اینکه قبل از آن از سرنوشت کشور مستقل فلسطین، موافقت روشن آْمریکا با تشکیل این کشور، مجبور ساختن اسرائیل به عقب نشینی از همه سرزمین‌های عربی اشغال شده در جولان، لبنان و فلسطین به مرزهای سال 1967 میلادی شناخت و آگاهی پیدا کنیم. در آن صورت می‌توان بر اساس یک استراتژی فراگیر عربی و منطقه‌ای درباره آینده اوضاع منطقه خاورمیانه بحث و گفت‌وگو شود».
این امر به متوقف شدن تماس‌هایی که به همت دولت سوئیس صورت می‌گرفت، شد. عربستان سعودی بعدها از پیشنهاد آمریکا آگاهی پیدا کرد و از طریق «ترکی الفیصل» سفیرش در لندن، «بندر بن سلطان» سفیر ریاض در واشنگتن و «سعود الفیصل» وزیر خارجه این کشور به آمریکایی ابلاغ کرد که آمادگی کامل دارد که همه خواسته‌های آمریکا در مبارزه با تروریسم را برآورده سازد.
در آن هنگام نظریه پردازان آمریکا، نظریه «هرج و مرج خلاق» را مطرح ساختند که به شکل گیری «خارومیانه جدید» می‌انجامد. این امر به ایجاد ائتلاف‌های گسترده بین آمریکا و متحدان غربی‌اش شکل گرفت که نقطه اوج آن در سرنگونی نظام طالبان، اشغال عراق و جنگ علیه مقاومت لبنان در سال 2006 نمود پیدا کرد. این امر با گسترش پایگاه‌های نظامی آمریکا در منطقه خلیج فارس همراه شد.
از سال 2001 تا سال 2011 تصمیم گیران کابینه آمریکا دریافتند که جنگ آنها علیه تروریسم به ثمر ننشسته است و لذا واشنگتن تصمیم گرفت سیاست جدیدی را در پیش بگیرد.
السفیر در ادامه افزود که منبع خبر این پیشنهاد یک دیپلماتیک شرقی است و مدعی شد که واشنگتن این بسته را به منطور حل منازعه اسرائیلی-عربی و تشکیل دولت فلسطین [بار دیگر] تدوین کرده تا آن را بر ایران و متحدانش عرضه کند.
این بسته پیشنهادی بر پایه عدم بازگشت آوارگان فلسطینی و اسکان آنان در مناطق اقامت فعلی‌شان در دیگر کشورها از جمله لبنان شکل می‌گیرد و [ادعا شده است که] در مقابل به محور مقاومت تضمین داده میشود که نقش و نفوذ آن در لبنان و کشورهای عربی افزوده شود، [اما هیچ ضمانتی برای عملی شدن این وعده‌ها ارائه و تشریح نشده است].
بر اساس گفته این منبع آگاه؛ پیشنهاد هفت بندی آمریکا به شرح زیر است:
1) آمریکا قبول می‌کند که موضوع تغییر و با تعدیل منشور حکومتی لبنان که از معاهده «طائف» برآمده است، مورد بحث و بررسی قرار گیرد. تا بدینوسیله برخی از اختیارات نخست وزیر گرفته شود و به رئیس جمهوری بازگردانده شوند.
2) واشنگتن برای توزیع دوباره روؤسای دستگاه‌های نطامی و امنیتی لبنان میان طوائف این کشورآمادگی دارد، تا بدینوسیله فرماندهی ارتش به شیعیان منتقل شود و فرماندهی نیروهای امنیت داخلی نزد اهل سنت بماند و مدیریت کل نیروهای امنیت عمومی به مارونی‌ها داده شود.
3) آمادگی واشنگتن بر ابقای نظام سوریه و رهبران آن.
4) آمادگی آمریکا برای فشار آوردن بر پادشاه بحرین به منظور پذیرش خواسته‌های معارضان و موضوع نظام مشروطه سلطنتی که اکثریت حق حکمرانی در آن را داشته باشند.
5) از عربستان سعودی خواسته میشود که به حمایت‌های مالی خود از جماعت‌های سلفی و تندرو در منطقه پایان دهد و در راستای تضعیف نقش عربستان به عنوان رهبر کشورهای اسلامی فعالیت شود و همچنین بر ریاض فشار وارد شود تا به شهروندان مناطق سرشار از نفت شرق این کشور حقوق شهروندی و مدنی بدهد و آنها را وارد فعالیت‌های عمومی عربستان کند.
6) بر اسرائیل فشار آورد تا از مزارع شبعا (در لبنان) و بلندی‌های جولان سوریه و همچنین از کرانه باختری رود اردن و نوار غزه عقب نشینی کند و با تشکیل کشور فلسطینی در مرزهای 1967 موافقت کند و شهروندان عرب فلسطینی در داخل اسرائیل باقی بمانند.
7) نقطه اوج این بسته پیشنهادی آمریکا دارای یک پیشنهاد بسیار غافلگیر کننده است. بر اساس این بند، آمریکا آماده است تا تحقیقات دادگاه بین‌المللی مسئول رسیدگی به پرونده ترور رفیق حریری را به سمت جماعت‌های سلفی تندروی سنی ببرد. این امر با رفع ممنوعیت معلومات اطلاعاتی آمریکا و تصاویر ماهواره‌ها صورت می‌گیرد. داده‌های مذکور می‌توانند حقیقت ترور را برای همیشه روشن کنند.
این منبع دیپلماتیک معتقد است که نتیجه حتمی مضمون چنین پیشنهادی، بازگرداندن درگیری مسیحی اسلامی در لبنان و بر افروختن آتش در تمام منطقه بین ایران و متحدانش از یک طرف و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس از طرف دیگر خواهد بود. این امر امکان بقای رژیم صهیونیستی به مدت 100 سال دیگر را برایش مهیا می‌سازد. در نتیجه طرفی که پیشنهاد را قبلا رد کرده، امکان ندارد که در شرایط فعلی چنین پیشنهادهای خطرناکی را قبول کند. بویژه اینکه منطقه شاهد جنگ‌های شدیدی در چند جبهه مختلف است و هدف همه آنها تکه تکه گردن کشورهای عربی و از بین بردن آرمان فلسطین است.
